Η φράση «όγκος εγκεφάλου» προκαλεί στους περισσότερους ανθρώπους έντονη ανησυχία και άγχος, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι όλοι οι όγκοι κακοήθεις ή όπως συνήθως λέμε «καρκίνος».
Τι είναι οι όγκοι εγκεφάλου;
Οι όγκοι εγκεφάλου αντιστοιχούν σε παθολογική αύξηση του εγκεφαλικού ιστού, η οποία μπορεί να είναι είτε καλοήθης, είτε κακοήθης, δηλαδή καρκινωματώδης. Οι όγκοι εγκεφάλου μπορεί να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε σημείο του, και η θέση τους είναι αυτή που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις θεραπευτικές επιλογές. Οι καλοήθεις όγκοι συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία, γιατί μεγαλώνουν πολύ αργά και μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα για πολλά χρόνια. Αντίθετα, οι κακοήθεις αυξάνονται συνήθως με ταχύ ρυθμό και έχουν την τάση να διηθούν γειτονικές δομές του εγκεφάλου.
Τι προκαλεί τους όγκους εγκεφάλου;
Η αιτία των περισσότερων πρωτοπαθών όγκων (όσων δηλαδή έχουν μοναδική πρώτη εστία στον εγκέφαλο) είναι άγνωστη. Πολύ συχνά σχετίζεται με κάποιο «λάθος» στη δομή του DNA, κάποια μετάλλαξη.
Οι δευτεροπαθείς όγκοι (μεταστάσεις) προκαλούνται από κακοήθειες σε άλλα σημεία του σώματος, όπως για παράδειγμα συμβαίνει πολύ συχνά με τον καρκίνο του πνεύμονα. Οι δευτεροπαθείς όγκοι λαμβάνουν το όνομά τους βάση της αρχικής κακοήθειας, στην οποία και οφείλονται. Για παράδειγμα λέμε «μεταστατικός καρκίνος πνεύμονα» και όχι καρκίνος εγκεφάλου.
Είναι όλοι οι όγκοι καρκίνος;
Όχι. Όλοι οι όγκοι ευτυχώς δεν είναι καρκινωματώδεις. Πολλοί συνήθεις όγκοι, όπως τα μηνιγγιώματα και τα σβανώματα πολύ σπάνια παρουσιάζουν χαρακτήρες κακοήθειας. Σε περίπτωση που περιγράφεται σε κάποια γνωμάτευση «χωροκατακτητική εξεργασία εγκεφάλου» δεν είναι απαραίτητο να αντιστοιχεί σε κακοήθη όγκο εγκεφάλου και γι’ αυτό θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν βιαστείτε να βγάλετε συμπέρασμα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Όπως συμβαίνει με την πλειοψηφία των νοσημάτων, η διάγνωση για έναν όγκο εγκεφάλου ξεκινά με τη φυσική εξέταση. Η γιατρός σας θα πάρει πλήρες ιστορικό των συμπτωμάτων σας, του οικογενειακού ιστορικού σας και θα σας εξετάσει κλινικά, στην προσπάθεια να αναγνωριστεί κάποιο νευρολογικό έλλειμα. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει έλεγχο της μυϊκής ισχύος ανά μέρος του σώματος, έλεγχο αισθητικότητας (αν υπάρχει φυσιολογική ή όχι αίσθηση του δέρματος) καθώς και έλεγχο της ισορροπίας, της ευστάθειας, των αντανακλαστικών κτλ.
Εάν η γιατρός σας υποψιάζεται κάποιον όγκο εγκεφάλου, το επόμενο βήμα είναι να ζητήσει απεικόνιση του εγκεφάλου με αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Η διερεύνηση περιλαμβάνει επιπλέον διάφορες εξετάσεις αίματος, εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) με οσφυονωτιαία παρακέντηση ή βιοψία εγκεφάλου.
Οι όγκοι εγκεφάλου θεραπεύονται;
Κάποιοι όγκοι θεραπεύονται πλήρως, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει υπόλειμμα, αλλά η νόσος να είναι σε ύφεση και ελεγχόμενη. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα εξαρτάται πολύ από τη θέση του όγκου, τον τύπο και τη σταδιοποίησή του.
Οι καλοήθεις όγκοι θεωρούνται πλήρως ιάσιμοι όταν αφαιρεθούν, εντούτοις πολλοί γιατροί αποφεύγουν να χρησιμοποιήσουν τον όρο «ίαση» επειδή πάντα υπάρχει η πιθανότητα υποτροπής.
Για τους κακοήθεις όγκους η αντιμετώπιση με χειρουργική αφαίρεση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση. Η πρόγνωση εξαρτάται κυρίως από τον τύπο της κακοήθειας, τη θέση, το στάδιο της νόσου και τη συνολική υγεία του ατόμου.
Οι λέξεις «όγκος» και «καρκίνος» εγκεφάλου προφανώς δημιουργούν έντονη ανησυχία και άγχος, συναισθήματα απόλυτα λογικά. Εντούτοις, ας έχουμε υπόψη μας ότι η πρόοδος της ιατρικής μας δίνει θεραπευτικές επιλογές. Σε συνεργασία με μια ολοκληρωμένη ιατρική ομάδα, μπορούμε να έχουμε ποιότητα ζωής και την υποστήριξη που απαιτείται στη μάχη αυτή.
Γειά σας! Πώς μεταφράζεται η «χωροκατακτητική εξεργασία εγκεφάλου» στα Αγγλικά;