Ο πονοκέφαλος, ή επί του ιατρικότερου η κεφαλαλγία, είναι ένα σύμπτωμα κοινό και γνωστό εμπειρικά από το σύνολο σχεδόν των ανθρώπων. Για τους περισσότερους είναι μια μικρή ενόχληση που περνά με απλά αναλγητικά ή λίγη ξεκούραση. Υπάρχει όμως και ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού το οποίο υποφέρει από συχνή και μέτριας προς σημαντικής έντασης κεφαλαλγία. Ειδικά αν ο πονοκέφαλος είναι πρωτοεμφανιζόμενος ή μεγάλης έντασης πολλοί ανησυχούν αν είναι σύμπτωμα ενός όγκου στο κεφάλι, εγκεφαλικού ή ανευρύσματος. Ευτυχώς η πλειοψηφία των πονοκεφάλων δεν σχετίζονται με τέτοια προβλήματα. Παραμένει όμως σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού η απορία «Πότε ο πονοκέφαλος είναι αιτία ανησυχίας;» Τι προκαλεί τον πονοκέφαλο; Η ιατρική δεν έχει εξηγήσει ακόμα πλήρως την αιτία των πονοκεφάλων. Ξέρουμε ότι η εγκεφαλική ουσία δεν προκαλεί πόνο, καθώς δεν διαθέτει νεύρα που να τον μεταδίδουν. Αντίθετα τα αγγεία του εγκεφάλου και του τραχήλου, το περίβλημα του εγκεφάλου η μήνιγγα, τα δόντια, οι μυς, τα ιγμόρεια και οι αρθρώσεις μπορούν όλα να προκαλέσουν πόνο στο κεφάλι. Τύποι κεφαλαλγίας Υπάρχουν περισσότεροι από 300 τύποι κεφαλαλγίας. Μόλις το 10% έχει γνωστή αιτία, ενώ όλες οι υπόλοιπες χαρακτηρίζονται ως Πρωτοπαθείς Κεφαλαλγίες. Οι πιο συχνοί τύποι πονοκεφάλου είναι η κεφαλαλγία τάσεως, ο πονοκέφαλος από ιγμορίτιδα και η ημικρανία. Η κεφαλαλγία τάσεως εμφανίζεται όταν οι μυς του αυχένα και της κεφαλής κάνουν σπασμό και σφίγγουν, με αποτέλεσμα να υπάρχει το αίσθημα του σφιξίματος αντίστοιχα στον αυχένα, στην κορυφή της κεφαλής και στους κροτάφους. Ο πονοκέφαλος από ιγμορίτιδα εμφανίζεται όταν υπάρχει φλεγμονή στις κοιλότητες του κρανίου που βρίσκονται στα πλάγια της μύτης και πάνω από τα φρύδια. Η ημικρανία προκαλείται όταν ορισμένες νευρικές απολήξεις στο κεφάλι γίνονται υπερευαίσθητες, ερεθίζονται και δημιουργούν τον πόνο. Τι είναι όμως αυτό που οδηγεί στη σύσπαση των μυών ή των ερεθισμό των νευρικών απολήξεων; Το ερώτημα αυτό παραμένει αναπάντητο και ο μηχανισμός δεν είναι ακόμη καλά κατανοητός. Ζώντας με τον πονοκέφαλο Για τους περισσότερους ένας πονοκέφαλος δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά το αποτέλεσμα μιας πολύ έντονης ημέρας ή αγχώδους κατάστασης. Μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής, η φυσική άσκηση, η ξεκούραση, η ενυδάτωση με επαρκή πρόσληψη νερού, η λήψη απλών αναλγητικών ή ακόμη και ο βελονισμός λύνει το πρόβλημα. Για αρκετούς όμως ο πονοκέφαλος είναι σημαντικό πρόβλημα στην καθημερινότητά τους, μειώνει την ποιότητα ζωής και δυσχεραίνει το άτομο στην εργασία του, στην προσωπική του ζωή και στις σχέσεις με τους συνανθρώπους του.
Αναγνώρισε τα συμπτώματα
Πάρε τηλέφωνο στο γιατρό αν...
• Ο πονοκέφαλος δεν υποχωρεί • Τα παυσίπονα δεν βοηθούν και ο πονοκέφαλος γίνεται χειρότερος • Ο πονοκέφαλος εντοπίζεται μπροστά ή στο πλάι του κεφαλιού και μοιάζει σαν να ακούς την καρδιά σου να χτυπά - μπορεί να είναι ημικρανία, ή σπανιότερα αθροιστική κεφαλαλγία • νιώθεις ναυτία και έντονη τάση για εμετό, το φως ή/και ο θόρυβος χειροτερεύουν τον πόνο • έχεις άλλα συμπτώματα όπως αδυναμία ή μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια
Πήγαινε στο γιατρό αν...
• Η κάτω γνάθος πονάει όταν μασάς το φαγητό • Βλέπεις θολά ή διπλά • Νιώθεις το δέρμα του κεφαλιού πρησμένο Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σημαίνουν ότι τα αγγεία του κεφαλιού έχουν κάποια σοβαρή φλεγμονή.
Πήγαινε στο νοσοκομείο αν...
• Ο πονοκέφαλος δεν υποχωρεί • Τα παυσίπονα δεν βοηθούν και ο πονοκέφαλος γίνεται χειρότερος • Ο πονοκέφαλος εντοπίζεται μπροστά ή στο πλάι του κεφαλιού και μοιάζει σαν να ακούς την καρδιά σου να χτυπά - μπορεί να είναι ημικρανία, ή σπανιότερα αθροιστική κεφαλαλγία • νιώθεις ναυτία και έντονη τάση για εμετό, το φως ή/και ο θόρυβος χειροτερεύουν τον πόνο • έχεις άλλα συμπτώματα όπως αδυναμία ή μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια • χτύπησες άσχημα στο κεφάλι – π.χ. από μία πτώση ή ένα ατύχημα • Ο πονοκέφαλος ξεκίνησε πολύ απότομα (μέσα σε δευτερόλεπτα) και είναι πολύ δυνατός
Αν έχεις ένα δυνατό πονοκέφαλο και • ξαφνικά δυσκολία να μιλήσεις ή να θυμηθείς • απώλεια όρασης • έχεις υπνηλία ή δυσκολία στη συγκέντρωση • έχεις υψηλό πυρετό, νιώθεις ρίγος και ο αυχένας είναι πιασμένος • το λευκό τμήμα του ματιού είναι κόκκινο
Εξετάσεις για την κεφαλαλγία
Η σύγχρονη ιατρική βασίζεται πολύ συχνά σε διάφορες διαγνωστικές εξετάσεις για να βρει την αιτία ενός προβλήματος. Για τους περισσότερους πονοκεφάλους μια καλή κλινική νευρολογική εξέταση και η λήψη ενός αναλυτικού ιστορικού βάζει τη διάγνωση. Μάλιστα, για τις συχνότερες κεφαλαλγίες, την κεφαλαλγία τάσεως και την ημικρανία, η Αξονική (CT) και η Μαγνητική (MRI) εγκεφάλου, αιματολογικές εξετάσεις και το Εγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) είναι φυσιολογικά. Εντούτοις, παραμένουν βασικές εξετάσεις για ασθενείς με ύποπτα συμπτώματα ή άτυπους χαρακτήρες κεφαλαλγίας. Συμβουλευτείτε το Νευρολόγο σας για τη σωστή προσέγγιση του πονοκεφάλου σας και μην κάνετε κατάχρηση αναλγητικών που μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.